In het UZA behandelen we kinderen met kanker. In de meeste gevallen wordt chemo- of immuuntherapie opgestart. Bij zo’n behandeling komt veel kijken. Je moet dan regelmatig naar het ziekenhuis komen. De verpleging neemt bloed af en de dokter komt je onderzoeken. Als alle parameters in orde zijn, maakt de dokter een voorschrift op om de medicatie voor jou te bestellen. Wist je dat we in onze ziekenhuisapotheek de chemo- en immuuntherapie zelf klaar maken voor toediening?
Volg maar mee!
Welkom in onze cleanroom! Dit is een laboratorium waar speciale veiligheidsvoorschriften van toepassing zijn. Apothekers en apotheekassistenten werken hier dagelijks aan de bereiding van onder andere chemo- en immuuntherapie.
We maken de behandeling op maat voor elke patiënt. Zo bepalen het type kanker, maar ook patiënt specifieke eigenschappen zoals leeftijd, lengte en gewicht de chemo en de dosis die we moeten maken. Via de computer stuurt de arts een voorschrift voor chemo door. We kijken dit na en leggen alles voor de bereiding klaar in een geel bakje.
Voor we aan de bereiding kunnen starten, moeten we ons eerst helemaal omkleden. Chemo- en immuuntherapie kan schadelijk zijn dus daarom is het belangrijk dat we ons goed beschermen.
We zetten een mondmasker op, doen handschoenen aan en trekken een wit pak aan.
Tadaaaa! Eens omgekleed lijken we wel astronauten die onderweg zijn naar de maan!
We betreden nu de cleanroom. Dit is een heel propere ruimte. In deze ruimte staat een speciale kast waarin we chemo maken. De lucht wordt hier continu gezuiverd. We brengen de inhoud van het gele bakje over naar het werkblad in de kast.
We gebruiken speciale infusen en spuiten. Hierdoor beschermen we de chemo tegen invloeden van buitenaf én beschermen we de bereider tegen de mogelijk schadelijke effecten van chemo.
Zo, alles ligt klaar. We kunnen eraan beginnen.
Het is belangrijk dat we héél proper te werk gaan omdat bereidingen met chemo- en immuuntherapie steriel moeten gebeuren. Virussen, bacteriën en huidcellen die van nature aanwezig zijn op ons lichaam maken hier geen schijn van kans. Daarnaast willen we de personen die chemo maken ook beschermen. Daarom nemen we al deze voorzorgsmaatregelen en gaan enkel onze handen in de kast.
Sommige geneesmiddelen kunnen niet goed tegen licht. Daarom beschermen we het infuus met een oranje licht werend zakje!
We gebruiken symbolen om belangrijke zaken te visualiseren. Een gele krab geeft aan dat het infuus chemo- of immuuntherapie bevat.
Zo weet iedereen dat je hier zorgvuldig mee moet omgaan.
Om fouten te voorkomen, voeren we steeds een dubbele controle uit. Als alles klaar is, verpakken we het infuus in een zakje. We leggen het in een sas waarvan de ene deur bereikbaar is vanuit de cleanroom.
Het infuus is nu klaar en mooi ingepakt dus wij mogen ons wit ruimtepak weer uittrekken. We halen de bereiding uit het sas via een andere deur en leggen het klaar in een afsluitbaar bakje.
De chemo reist nu – alweer in een gele bak – naar de patiënt op de dienst!
Zo, dat was de rondleiding!
Daaaaag,
Katleen & Elien
KKF sponsort sinds 2020 een klinisch apotheker voor de afdeling kinderoncologie van UZA.
Fotografie: Frank Toussaint (www.franktoussaint.be)
Gepubliceerd op 4 oktober 2023